การเจริญเติบโต

การสืบพันธุ์ของพืชมีดอก

สิ่งมีชีวิ่ทุกชนิดต่างก็พยายามปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อมพยายาม
    หลบหลีกจากศรัตรู  ภัยจากธรรมชาติ  เพื่อให้ชีวิตดำรงอยู่ได้อย่างมีความสุข
    ถ้าสิ่งมีชีวิตประเภทใดไม่สามารถปฏิบัติได้ดังกล่าวข้างต้น  ก็จะผลให้จำนวน
    การตายสูงขึ้นเรื่อย ๆ  การเกิดใหม่ก็มีน้อยลง  ในที่สุดจะสูญพันธุ์จากโลก  มีพืช
    แลสัตว์หลายชนิดที่ไม่สามารถดำรงพันธุ์ให้อยู่ได้ถึงปัจจุบัน
                   การสืบพันธุ์จึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งสำหรับสิ่งมีชีวิตเพราะการสืบพันธุ์
    เป็นการถ่ายทอดลัษณะของตนเองให้ลูกหลานสืบต่อไปเรื่อย ๆ พืชก็เช่นเดียวกัน 
   เมื่อเจริญเติบโต  มีความสมบูรณ์พอ  ก็จะผสมพันธุ์หรือขยายพันธุ์
   ให้มีลูกหลานเพิ่มจำนวนมากขึ้น
                             พืชดอกมีวิธีการสืบพันธุ์  2   แบบ  คือ
                  1.  การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ  สิ่งสำคัญที่บอกเพศของพืชดอก  คือ  
    เกสรตัวผู้และเกสรตัวเมีย  การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศจึงเป็นการสืบพันธุืที่เกิด
    การผสมระหว่างละอองเกสรตัวผู้กับไข่ในรังไข่ของเกสรตัวเมีย  เมื่อผสมกัน
    แล้วก็เจริญเติบโตเป็นเมล็ด  ซึ่งนำไปเพาะจะสามารถงอกเป็นพืชต้นใหม่ได้
    กระบวนการในการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศของพืชดอก  คือ  การถ่าย
    ละอองเกสร  และผสมเกสร
                  2.  การสืบพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศ  เป็นวิธีการสืบพันธุ์อย่างง่าย  ๆ  
    ของพืชที่จะเกิดต้นใหม่ได้โดยไม่ต้องใช้เมล็ด  หรือการผสมเกสรแต่อย่างใด
    พืชดอกมีวิธีการสืบพันธ์แบบไม่อาศัยเพศอยู่หลายวิธี  เช่น  การงอกต้นใหม่
    จากส่วนต่าง ๆ  เช่น  กล้วย  ขิง  ข่ง  งอกเป็นลําต้นใหม่จากลําต้นที่อยู่ใต้ดิน
    ที่เรีอกว่า  การแตกหน่อ  มันสําปะหลัง  อ้อย  ตัดเอาส่วนของลําต้นที่มีตา  และ
    ปล้องอยู่เพียงท่อนหรือสองท่อนไปปักชํา  ต้นใหม่ก็จะงอกออกตรบริเวณตา
    กะเพรา  โหระพา  ชบา  เข็ม  นําต้นหรือกิ่งไปปักชําขึ้นเป็นต้นใหม่ได้เช่น
    เดียวกัน  ใบของพืชบางชนิด  เช่นควํ่าตาหงายเป็น  กุหลาบหิน  นําไปเพาะ
    ให้เกิดเป็นต้นใหม่ได้
                  ในปัจจุบันมนุยษ์ได้ศึกษาค้นคว้า  ทําการทดลอง  จนสามาถรช่วย
    ให้พืชมีการพืชมีการสืบพันธ์โดยไม่อาศัยเพศได้อย่างกว้างขวางอีกหลาย
    วิธี  และเป็นที่นิยมโดยทั่วไป
                  อย่างไรก็ตาม  การสืบของพืชทั้ง 2 วิธีข้างต้นก็มีความสําคัญต่อ
    พืชไม่น้อยไปกว่ากัน  เพราะพืชบางชนิดต้องสืบพันธุ์โดยอาศัยเพศเท่านั้น
    บางชนิดไม่ต้องอาศ้ยเพศ  บางชนิดอจาไช้ทั้ง 2  วิธี   การสืบพันธุ์ของพืช
    จึงขึ้นอยู่กับชนิดของพืชด้วย 
                         

                    

ดอกสมบูรณ์เพศและดอกไม่สมบูรณ์เพศ

 ดอกสมบูรณ์เพศและดอกไม่สมบูรณ์เพศ

                  ดอกไม้เป็นส่วนประสำคัญของพืชที่ใช้ในการสืบพันธุ์เกสรตัวผู้และ
   เกสรตัวเมียจึงเป็นส่วนที่เกี่ยวข้องกับการสืบพันธุ์ของพืชโดยตรง  เราแบ่งดอก
  ไม้โดยยึดการมีเกสรตัวผู้  เกสรตวเมียเป็นหลักได้ดังนี้
                  ดอกสมบูรณ์เพศ  คือ  ดอกที่มีเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียเดียวกัน 
  เช่น ดอกชบา  ดอกกุหลาบ  ดอกบัว  ดอกบานบุรี  ดอกมะเขือ  ดอกพริก  ดอกถั่ว 
  ดอกฝ้ายดอกกะหลํ่า   ดอกข้าว  เป็นต้น
                  ดอกไม่สมบูรณ์เพศ  คือ  ดอกที่มีเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียเพียง
   อย่างเดียว ถ้า มีเฉพาะเกสรตัวผู้เรียกว่า  ดอกตัวผู้  มีเฉพาะกเสรตัวเมียเรียกว่า  
   ดอกตัวเมีย  พืชหลายชนิดมีทั้งดอกตัวผู้และดอกตัวเมียอยู่ในต้นเดียวกัน  เช่น 
   มะพร้าว  ฟักทอง บวบ  แตงกวา  ข้าวโพด  ตำลึง  เป็นต้น  พืชอีกหลายชนิดที่บาง
   ต้นมีเฉพาะดอกตัวผู้หรือดอกตัวเมียเท่านั้น  เช่น  มะละกอ  ตาล  มะยม มะเดื่อ 
   พืชเหล่านี้คนทั่วไปมักเรียกชื่อเพศตามชนิดของดอกไปด้วย  เช่น  มะละกอที่มี
   ดอกตัวผู้  เรียกว่า มะละกอตัวผู้

                       

                     

พืชดอก

พืชดอก

                         พืชแบ่งได้เป็นสองพวกใหญ่ๆ  คือ  พืชมีดอก  กับ กับพืชไม่มีดอก
   เรามักเรีอกพืชมีดอกว่า  พืชดอก  และเรียกพืชพืชไม่มีดอกว่า  พืชไร้ดอก
                         พืชที่เรารู้จักและไดัรับประโยชน์อย่างมากมายส่วนใหญ่เป็นพืชดอก
   ผักสวนครัว  พืชไร่  ไม้ดอก  ไม้ผล  เป็นพืชดอกที่เรารู้จักกันดี และในประเทศไทย
   ของเราก็มีพืชดอกมากมายหลายชนิดที่เราไม่รู้จักอีกมากและพืชดอกบางชนิดเรา
   ก็มาบริโภคได้อีกด้วย เช่น ดอกกุหลาบเราก็นํามายําได้และทําได้อีกหลายอย่าเช่นนํา
   มาตกแต่งสถานที่ประชุมหรืองานที่เหมาะสมและยังเป็นพืชเศษรฐกิจของไทยอีก
   อย่างอย่างหนึ่ง และพืชมีอีกหลายอย่างที่เรายังไม่ได้กล่าวถึง สิ่งที่ควรศึกษามี  ดังนี้
                          –   ส่วนประกอบของดอก
                          –   ดอกสมบูรณ์เพศและดอกไม่สมบูรณ์เพศ
                          –   การสืบพันธ์ของพืชดอก
                          –   การถ่ายละอองเกสร
                          –   สิ่งที่ช่วยในการถ่ายละอองเกสร
                          –   การผสมเกสร
                          –   การสังเคราะห์แสง
                          –   การเจริญเติบโตของพืชดอก

                                   

ส่วนประกอบของดอก

 

ส่วนประกอบของดอก        
             พืชมีอยู่หลายชนิดหลายพันธุ์   ดอกของพืชดอกจึงมีลักษณะขนาดและสีที่
  ต่างกันออกไป  แต่ไม่ว่าจะเป็นพืชชนิดใด  ดอกจะมีส่วนประกอบที่สําคัญดังนี้
  
                   

๋๋๋๋๋             กลีบเลี้ยง   เป็นกลีบเล็ก ๆ สีเขียว  อยู่ล่างสุดของดอก ในระยะที่ดอก
  เริ่มผลิดอกออกมาใหม่ๆ  เราจะเห็นดอกตูมสีเขียว  เมื่อดอกตูมขยายโตขึ้น  
  สีเขียวที่หุ้มดอกจะแยกออกมารองรับกลีบดอกกลีบสีเขียวนั้นคือกลีบเลี้ยงนั่น
  เอง  กลีบเลี้ยงจะทําหน้าที่ห่อหุ้มดอกตูม  และป้องกันอันตรายให้กลีบดอกในขณะ
 ที่ยังออ่นอยู่
                     กลีบดอก   เป็นส่วนที่อยู่เหนือขึ้นมาจากกลีบเลี้ยง  กลีบดอกส่นใหญ่
  จะมีสีสวยสะดุดตา  หลายชนิดมีกลิ่นหอม  ความสวยงามของดอกจะขึ้นอยู่กับสี  
  ลักษณะและจํานวนของกลีบดอกเป็นสําคัญ  กลีบดอกเป็นส่วนประกอบของ
  ดอกที่บอบชํ่าง่ายและร่วงโรยเร็วกว่าส่วนประกอบอื่น
                     เกสรตัว   มีลักษณะทั้วไปเป็นคล้ายหลอดอันเล็ก ๆ มักมีสีขาว  ปลาย
  หลอดจะมีอับใส่ละอองเกสร  รูปร่างค่อนข้างกลมเกสรตัวผู้จะอยู่ถัดจากกลีบดอกเข้า
  มาข้างในดอก  ก้านของเกสรตัวผู้อาจจะติดกับกลีบดอก  หรือแยกออกมาต่างหาก
  ก็ได้  แล้วแต่ชนิดของพืช  ดอกไม่ดอกหนึ่ง ๆ อาจมีเกสรตัวผู้ตั้งแต่หนึ่งอันไปจนถึง
  หลาย ๆ อัน
                    เกสรตัวเมีย    เป็นส่วนที่อยู่ตรงกลางของดอด  อาจจะมีอันเดียวหรือ
   หลายอันก็ได้  เกสรตัวเมียโดยทั่วไปจะประกอบด้วยรังไข่ที่อยู่ล่างสุด  บริเวณฐาน
   รองดอก  ภายในรังไข่จะบรรจุไข่อ่อนเล็ก ๆ ไว้  เหนือรังไข่จะเป็นท่อยาวขึ้นมา
   เรียกว่า  ก้านชูเกสร  ในท่อของก้านชูเกสรจะมีเหนียว ๆ อยู่  เพื่อนำเชื้อตัว
   ผู้ลงมาผสมกับเชื้อตัวเมียในรังไข่  และบนสุดเป็นยอดเกสรตัวเมีย  ซึ่งมีนํ้า
   เหนียวๆ อยู่เช่นกัน  นํ้าเหนียวๆ นี้จะช่วยยึดเกาะเกสรตัวผู้ให้เข้ามาผสมกับเกสร
   ตัวเมียได้ดีขึ้น
                    ฐานรองดอก  เป็นส่วนประกอบที่ทำหน้าที่รองรับส่วนอื่น ๆ ของดอก
   ฐานรองดอกเป็นที่เจริญเติบโตแผ่ขยายต่อออกมาจาปลายก้านดอก  มักจะมีกลีบ
   เลี้ยงหุ้มไว้อีกชั้นหนึ่ง  ฐานรองดอกของพืชบางชนิดอาจจะหุ้มรังไขไว้ทั้งหมด  
  เมื่อรังไข่เจริญขึ้น  ฐานรองดอกก็เจริญด้วย และฐานรองดอกของพืชบางชนิด
  กลายเป็นเนื้อของผลที่ใช้รับทานได้เช่น  ชมพู่  ฝรั่ง  แอปเปิล สาลี่  เป็นต้น
้